25 listopada w Warszawie odbyła się druga edycja konferencji THE VOICE OF PATIENTS, po raz pierwszy liderzy organizacji pacjentów odbyli swoją debatę podczas Forum Ekonomicznym w Karpaczu. Obecnie po raz drugi głos oddajemy przedstawicielom organizacji pacjentów.
Liderki i liderzy w imieniu pacjentów z różnymi chorobami mówili nie tylko o potrzebach pacjentów, których wspierają ich organizacje, ale też o koniecznych zmianach systemowych w ochronie zdrowia. Nasze postulaty  wysłuchali decydenci.

Hasło naszej tegorocznej konferencji odbywającej się w Warszawie w ramach WIZJONERÓW ZDROWIA to Pacjent podmiotem sytemu ochrony zdrowia. Jest to zarazem nazwa projektu prowadzonego przez Stowarzyszenie Onkologiczne SANITAS. Misją tego projektu jest zwiększenie partycypacji pacjentów w funkcjonowaniu i tworzeniu zmian w ochronie zdrowia, wprowadzenie definicji organizacji pacjentów w Polsce, a także stworzenie w przyszłości niezależnej organizacji parasolowej reprezentującej organizacje pacjentów.

THE VOICE OF PATIENTS
Pacjent podmiotem systemu ochrony zdrowia
25 listopada br. w ramach konferencji WIZJONERZY ZDROWIA. REFORMATORZY 2024, odbyła się II Konferencja Organizacji pacjentów THE VOICE OF PATIENTS, która jest częścią projektu „Pacjent podmiotem systemu ochrony zdrowia” realizowanego przez Stowarzyszenie Onkologiczne SANITAS. Celem projektu jest zwiększenie partycypacji przedstawicieli pacjentów w tworzeniu prawa w zdrowiu i funkcjonowaniu sytemu ochrony zdrowia.
Podczas konferencji oddajemy głos liderom organizacji pacjentów. W tym roku debatujemy m.in. na temat chorób kobiecych, gdzie warto szerzej wprowadzić tzw. aktywne zapraszanie na badania przesiewowe oraz zwiększyć dostęp do kompleksowego badania genomowego – powiedziała Anna Nowakowska, prezes Stowarzyszenia SANITAS.
Zbigniew Augustynek prezes Sekcji Prostaty UroConti, wskazał na potrzeby pacjentów z rakiem gruczołu krokowego m.in. z implantami, którzy powinni mieć dostęp do badań diagnostycznych PET i na małą elastyczności programu lekowego raka prostaty. W programie raka pęcherza brakuje immunoterapii w niektórych wskazaniach. Konieczne jest też wprowadzenie terapii skojarzonych w I linii w raku pęcherza moczowego i w raku nerki. Mamy nadzieję na refundację leku dla chorych opornych na kastrację z mutacjami w genach HRR – dodał prezes Augustynek.
Hubert Godziątkowski, prezes Polskiego Towarzystwa Chorób Atopowych, apelował o refundację skutecznego leku biologicznego dla pacjentów poniżej 6 r.ż. z atopowym zapaleniem skóry i przywrócenie alergologom możliwości kwalifikacji do programu lekowego B.156 pacjentów z przewlekłym zapaleniem zatok przynosowych z polipami nos.
Prezes Fundacji Active Recovery Natalia Bursiewicz, podkreśliła, że dla zapewnienia efektywność leczenia przeciwciałami bispecyficznymi i terapią CAR-T, potrzebny jest dostęp do leczenia wspomagającego immunoglobulinami. Dla chorych poddawanych transfuzją należy zrefundować leki chelatujące żelazo w formie tabletek. Trzeba także umożliwić pacjentom hematoonkolgicznym leczenie uzdrowiskowe.
Katarzyna Szczerbowska z Fundacji efKROPKA przedstawiła aktualną sytuację pacjentów z chorobami psychicznymi i osób w kryzysie psychicznym, którzy potrzebują wdrożenia sprawdzonego w programie pilotażowym projektu leczenia środowiskowego oraz Centrów Zdrowia Psychicznego. Realizacja wypracowanych w pilotażu założeń jest bowiem zagrożona.
Prezes Zarządu Fundacji StopDuchenne – Dariusz Żebrowski, omówił sytuację kliniczną pacjentów z dystrofią mięśniową, dla których nie ma żadnego skutecznego leku – w związku z tym konieczne staje się wsparcie podstawowych badań naukowych oraz przenoszenie tej wiedzy naukowej do medycyny praktycznej, czyli zastosowanie medycyny translacyjnej (from „bench to bed-side”).

POSTUATY ZMIAN SYTEMOWYCH W OCHRONIE ZDROWIA
1.WPROWADZENIE WSKAŹNIKA JAKOŚCI ŻYCIA PACJENTA W OCENIE LEKÓW M.in. zastosowanie terapii tabletkowych oraz podskórnych umożliwi leczenie w ambulatorium czy w domu, co pozwala pacjentom na prowadzenie, zwykłego życia rodzinnego czy pracę oraz ma wpływ na obniżenie kosztów pośrednich i na odwrócenie piramidy świadczeń.
2. ZASDY REFUNDACJI TERAPII SKOJARZONYCH Mamy nadzieję, że nowelizacja ustawy refundacyjnej przyniesie pozytywne zmiany, ułatwiając refundację terapii skojarzonych, ponieważ, spotykamy liczne bariery prawne i finansowe w tym zakresie. Sprawdźmy, jak wygląda to w innych krajach i przenieśmy najlepsze rozwiązania do Polski.
3. SKRÓCENIE PROCESU WDRAŻANIA LEKÓW PO REFUNDACJI Czas od refundacji leku, do momentu jego dostępności, wynosi kilka miesięcy. W tym okresie pacjenci nie mogą korzystać z leczenia w ramach RDTL. Sytuację tę mogłoby rozwiązać zarządzenie prezesa NFZ wprowadzające krótki terminu na realizację konkursów oraz umożliwiające stosowanie RDTL do momentu zakontraktowania co najmniej 1 placówki na terenie 50% oddziałów wojewódzkich NFZ.
4. TURNUSY REKONWALESCENCJI I AUTOREHABILITACJA Pacjentom po leczeniu chorób nowotworowych – ale i innych schorzeń – potrzebny jest pobyt na turnusie rekonwalescencji, do którego przygotowaniem mogłoby być wprowadzenie programu autorehabilitcji pacjentów prowadzonej podczas leczenia w szpitalu.
5. CENTRA ZDROWIA PSYCHICZNEGO I EDUKACJA PSYCHOLOGICZNA Rozwijanie systemu ochrony zdrowia psychicznego w oparciu o model Centrów Zdrowia Psychicznego przetestowany w pilotażu. Prowadzenie działań na rzecz rodziny, w której ktoś doświadcza kryzysu pychicznego oraz poszerzanie form pomocy. Celem takiego systemu powinno być opanowania objawów u pacjenta i wzmacniania go w powrocie do życia. Wprowadzenie do szkół podstaw psychologii.
6.UDZIAŁ W BADANIACH KLINICZNYCH ZAGRANICĄ Możliwość udziału polskich pacjentów w badaniach klinicznych w innych krajach UE oraz wsparcie chorych, np. przez zawieranie umów międzynarodowe dotyczących ubezpieczenia. Jest to ważne w przypadku chorób rzadkich i ultrarzadkich.
Inicjatorka konferencji, Aleksandra Rudnicka podsumowała – Konferencja THE VOICE OF PATIENTS pokazała, że umiemy mówić wspólnym głosem, przedstawiając merytorycznie potrzeby pacjentów, których reprezentujemy. Potrafimy też wyjść poza wąski obszar naszych problemów, przedstawić postulaty zmian systemowych. Nie zabieramy głosu z pozycji roszczeniowych, ani z pozycji proszącego, bo przychodzimy nie tylko z problemami, ale też z propozycjami ich rozwiązań, które są wynikiem naszych doświadczeń i wiedzy o chorobie. Są one racjonalne z punktu widzenia pacjenta i korzyści dla systemu. Szkoda, że nie było z nami decydentów, ale ich role odegrali liderzy Aleksandra Wilk i Kacper Ruciński, co potwierdziło naszą podmiotowość w systemie zdrowia.

II WARSZTATY PACJENT PODMIOTEM SYSTEMU OPIEKI ZDROWOTNEJ
Konferencji The Voice of Patients towarzyszyły II Warsztaty Pacjent Podmiotem Systemu Opieki Zdrowotnej z udziałem liderów 23 organizacji. Warsztaty poprzedziła debata na temat definicji organizacji pacjentów i potrzeby powołania ogólnopolskiej, parasolowej organizacji będącej wspólnym głosem organizacji pacjentów z różnych obszarów medycyny. W debacie wzięli udział: MAREK AUGUSTYN Zastępca Prezesa Narodowego Funduszu Zdrowia, JAKUB BYDŁOŃ dyrektor departamentu Dialogu Społecznego Ministerstwa Zdrowia, MARZANNA BIEŃKOWSKA Zastępca Dyrektora Departamentu Dialogu Społecznego i Komunikacji Biura Rzecznika Praw Pacjenta, JOANNA PARKITNA dyrektor Wydziału Oceny Technologii Medycznych Agencji Oceny Technologii Medycznych i Taryfikacji, PIOTR FRĄCZAK koordynator Programu Rzecznictwa Krajowego Ogólnopolskiej Federacji Organizacji Pozarządowych.
Przedstawiono wyniki sondażu wśród liderów 23 organizacji na temat definicji organizacji pacjentów. 15 liderów uznało, że istnieje potrzeba nadania odrębnego statutu organizacjom pacjentów, a za organizację pacjentów można uznać tę, w której większość stanowią pacjenci i ich opiekunowie; 7 liderów nie miało sprecyzowanego stanowiska, jeden wypowiedział się na nie.
Podczas zajęć, każdy z uczestników warsztatów miał możliwość przedstawienia potrzeb i problemów pacjentów, których wspiera jego organizacja przedstawicielom decydentów z: MZ, NFZ, AOTMiT oraz OFOP. Co ważne, liderzy mówili nie tylko o problemach, ale też o możliwościach ich rozwiązania.

ALEKSANDRA RUDNICKA rzeczniczka Stowarzyszenia Onkologicznego SANITAS, inicjatorka The Voice of Patients podsumowała – konferencja pokazała że umiemy mówić wspólnym głosem, przedstawiając merytorycznie potrzeby pacjentów, których reprezentujemy. Potrafimy też wyjść poza wąski obszar naszych problemów, przedstawić postulaty zmian systemowych. Nie zabieramy głosu z pozycji roszczeniowych, ani z pozycji proszącego, bo przychodzimy nie tylko z problemami, ale też z propozycjami ich rozwiązań, które są wynikiem naszych doświadczeń i wiedzy o chorobie. Są one racjonalne z punktu widzenia pacjenta i korzyści dla systemu. Szkoda, że nie było z nami decydentów, ale ich role odegrali liderzy Aleksandra Wilk i Kacper Ruciński, co potwierdziło naszą podmiotowość w systemie zdrowia.

HUBERT GODZIĄTKOWSKI, prezes Polskiego Towarzystwa Chorób Atopowych podkreśla jak ważne jest zwiększenie partycypacji przedstawicieli pacjentów w tworzeniu prawa w zdrowiu i funkcjonowaniu sytemu ochrony zdrowia. Pacjenci powinni być podmiotem, a nie przedmiotem systemu, równoprawnym partnerem, ich głos powinien być wysłuchany i wzięty pod uwagę. Konferencja taka jak The Voice of Patients daje możliwość liderom organizacji pacjentów przedstawienia postulatów, które mogą poprawić systemy opieki zdrowotnej.

Konferencja THE VOICE OF PATIENTS daje możliwość poznania z perspektywy doświadczeń chorych i ich opiekunów problemów, z jakimi mierzą się na co dzień. Uczestnicy konferencji przedstawili potrzeby: pacjentek z chorobami kobiecymi, chorych z nowotworami urologicznymi, pacjentów immunologicznych, pacjentów hematologicznych, osób w kryzysie psychicznym i uczestników badań klinicznych.

Nie chcemy mówić o problemach z pozycji roszczeniowej czy proszącego, chcemy być traktowani jak partnerzy. Dlatego przedstawiamy również propozycje racjonalnych zmian z punktu widzenia pacjenta i korzyści dla systemu. Niektóre z tych rozwiązań są proste. Inne, choć wymagają zmian prawnych, nakładów pracy i dużego finansowania, są inwestycją, bez której nie może istnieć w Polsce nowoczesny, efektywny, dobrze zorganizowany system opieki zdrowotnej.

Poznaliśmy  sześć priorytetów zmian w systemie ochrony zdrowia, których wprowadzenie zdaniem uczestników Konferencji THE VOICE OF PATIENTS, przyczyni się do podniesienia jakości opieki zdrowotnej i jakości życia pacjentów.